Yatırım Teşvik Sisteminde Yatırım Yeri Tahsisi

🏞️ Yatırım Teşvik Sisteminde Yatırım Yeri Tahsisi Nedir?

Yatırım teşvik sisteminde sağlanan destek unsurlarından biri de yatırım yeri tahsisidir. Özellikle büyük ölçekli veya stratejik yatırımlarda, yatırımcının ihtiyaç duyduğu arsanın devlet eliyle temin edilmesi, süreci hızlandırmakta ve başlangıç maliyetlerini ciddi oranda düşürmektedir.

Yeni teşvik sistemi kapsamında yatırım yeri tahsisi, belirli şartlar altında ve belirlenen yatırım türleri için kamu mülkiyetindeki arazilerin yatırımcıya tahsis edilmesi anlamına gelir.

Tahsis Sürecini Yürüten Kurumlar ve Modeller

Tahsis işlemi, yatırımın niteliğine göre iki temel model üzerinden uygulanmaktadır:

🏛️ 1. Genel Tahsis Modeli

4706 sayılı Kanun’un ek 3. maddesi kapsamında, yatırımcıya arsa/taşınmaz tahsisi yapılır. Bu süreç doğrudan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülür.

🚀 2. Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi Özel Modeli

Eğer yatırımınız Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi programları (Teknoloji, Yerel, Stratejik) kapsamındaysa, tahsis işlemleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü aracılığıyla daha hızlı ve öncelikli olarak gerçekleştirilir.

Kimler Yararlanabilir? (Şartlar ve İstisnalar)

✅ Yararlanma Şartları

Yatırım yeri tahsisinden yalnızca teşvik belgesi almış ve aşağıdaki kriterleri sağlayan yatırımlar faydalanabilir:

  • Geçerli bir Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş olmalı.

  • Teşvik belgesi, Vergi İndirimi desteğini içeriyor olmalı.

  • Yatırım konusu, desteklenmeyen sektörler listesinde yer almamalı.

🚫 Kimler Yararlanamaz?

Aşağıdaki durumlarda yatırım yeri tahsisi desteğinden yararlanılamaz:

  • Elektrik üretimine yönelik yatırımlar (imalat sanayi öz tüketimi hariç).

  • Teşvik belgesinde vergi indirimi desteği bulunmayan projeler.

Tahsis Süreci Nasıl İşler?

  1. Teşvik Belgesi Alınması: Öncelikle yatırım projesi için teşvik belgesi alınır ve belgede "Yatırım Yeri Tahsisi" desteği talep edilir.
  2. Tahsis Talebi: E-TUYS sistemi üzerinden ilgili Bakanlığa (Çevre veya Sanayi) resmi tahsis talebi iletilir.
  3. Yer Tespiti ve Değerleme: İlgili Bakanlık, yatırımın niteliğine ve büyüklüğüne uygun kamu arazilerini belirler. Arsa için bir değerleme yapılır.
  4. Tahsis ve Sözleşme: Belirlenen kullanım şartları ve bedeller üzerinden yatırımcı ile sözleşme imzalanarak tahsis işlemi gerçekleştirilir.
  5. Yatırımın Başlaması: Tahsis edilen yerde yatırım süresi içinde fiziki faaliyete başlanır ve proje hayata geçirilir.

Tahsisin Sağladığı Avantajlar

Avantaj Yatırımcınız İçin Anlamı
💰Uygun Maliyetli Arsa TeminiYatırımın en büyük başlangıç maliyetlerinden olan arsa alım yükünü ortadan kaldırır, sermayenizi makine ve işletmeye ayırmanızı sağlar.
Hızlı ve Kolay SüreçArazi arama, pazarlık ve mülkiyet devri gibi uzun ve karmaşık süreçler yerine, tek bir kurumla süreci hızlıca tamamlarsınız.
🏭Hazır Altyapıya ErişimÖzellikle OSB'lerde yapılan tahsislerde yol, su, elektrik, doğal gaz gibi hazır altyapı imkanlarından hemen faydalanırsınız.
Kamusal Süreçlerde ÖncelikProjeniz kamusal bir alanda yer alacağı için, diğer izin ve ruhsat süreçlerinde öncelikli değerlendirme avantajı elde edersiniz.

⚠️ Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

  • Tahsis edilen yer, yalnızca teşvik belgesinde belirtilen yatırım için kullanılabilir; amaç dışı kullanılamaz.
  • Yatırımın süresi içinde tamamlanmaması veya projeden vazgeçilmesi durumunda, tahsis iptal edilebilir.
  • Elektrik üretimi veya Karar'da belirtilen diğer istisnai yatırım türlerinde tahsis hakkı yoktur.
  • Yatırımcı, tahsis edilen yerde yatırım süresi içinde fiziki faaliyete başlamakla yükümlüdür.

Yatırımda Stratejik Bir Kolaylık

Yatırım yeri tahsisi, yeni teşvik sisteminin sunduğu önemli kolaylıklardan biridir. Özellikle Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamındaki projeler için sağlanan bu destek, yatırımcıya hem arazi temininde kolaylık hem de zamandan tasarruf imkânı sunar.

Yatırımınız için kamu arazisi talep etmeyi planlıyorsanız, teşvik belgesi sürecinde bu destek unsurunu mutlaka değerlendirmeniz ve doğru adımlarla süreci yönetmeniz tavsiye edilir.